خانه / اجتماعی / تن خانه ی دل-داستان ۱۲۲ مثنوی معنوی

تن خانه ی دل-داستان ۱۲۲ مثنوی معنوی

محمدحسین برزویی؛ خانه خالی کن دلا تا منزل جانان شود

کاین هَوسناکان دل و دین جای دیگر می کنند !

انسان در گذران زندگی زود گذر، گاه از طریق صراط مستقیم منحرف و به مسیرهای انحرافی کشیده می شود، انتخاب مسیرهای انحرافی، ماحصل مَن های کاذب یعنی؛ هواهای نفسانی و امیال و کشش های درونی است که با نمایش از تجملات بیرونی، تحریک می شوند، جوانی من، زیبایی من، تحصیلات من، ریاست من، مدال های من، ثروت های نجومی من، دلار من، سکه های من، زن من، پسر من، ماشین مدرن من و صدها تجملات مادی دیگر که زنجیر گردن انسان هستند و می کِشند انسان را به آنجا که می خواهند! و اینها من حقیقی یعنی، عقل و اراده ی انسان را پوشش می دهند!

رشته ای در گردنم افکنده دوست

می کشد آنجا که خاطر خواه اوست

بقول قرآن کریم آنان کسانی اند که تلاششان در زندگی دنیا به بیراهه می رود و خود می پندارند که کار نیک انجام می دهند ( ۱۰۴- کهف ) اما در یک شب قدر ارزشمند، در یک مجلس حکیماانه ی سخنرانی و تلاوت قرآن و دعا، عقل و آگاهی آنان از خواب غفلت سال های سال، کجروی، بیدار می شود، که آنگاه دیگر دیر شده است، جبران مافات! پس با خود می گویند چه گوهر ارزشمندی (عمرگرانمایه) را فروختیم و چه من های کاذبی را خریدیم !!

بشنوید از مولوی این داستان

خانه  ویران ، میل ها در نقش آن !!

خانه برکن ، کز عقیق این یَمَن

صد هزاران ، خانه شاید ساختن

گنج زیر خانه است و چاره نیست

از خرابی خانه مندیش و مه ایست

که هزاران خانه از یک نقد گنج

تان عمارت کرد ، بی تکلیف و رنج

 

خانه ی من های کاذب خود را از شالوده فرو ریز ! که از عقیق یَمنی  (عقل و اراده ) می توانی هزاران خانه نو و کارآمد بسازی ! گنج ( عقل و اراده ) زیر خانه ی ( من های کاذب ) تو پنهان است ! پس ، از تخریب این خانه کهنه ی منیت بیمناک نباش و فرصت از دست مده !

عاقبت این خانه خود ویران شود

گنج از زیرش ، یقین عریان شود

لیک آنِ تو نباشد ، زآنک روح

مزد ویران کردنستش آن فتوح

چون نکرد آن کار ، مزدش هست لا

لیس  للانسان الا ما سعی

 

سرانجام خانه ی تن ویران می شود و گنح عقل و اراده این موهبت الهی آشکار می گردد، اما دیگر چه فایده، تن مرده  و ( عقل و آگاهی ) از آن روح است که زندان تن را گشود و رها شد .

حافظ :

به می عمارت دل کن که این جهان خراب

بر آن سراست که از خاک ما بسازد خشت

دست ، خایی بعد از آن تو ، کای دریغ

این چنین ماهی بُد اندر زیر میغ ؟

من نکردم آن چه گفتند از بهی

گنج رفت و خانه و دستم تهی

آنگاه پس از مرگ ، دست حسرت خود را می جوی ،  که افسوس عقل و اراده کارساز را ، زیر ابر ( من های کاذب ) خود پنهان کردم و هر چه قرآن کریم و علما و حکیمان دینی ، نصیحت کردند ، گوش ندادم ، اکنون گنج ( عقل و آاهی ) رفت و مرگ آمد و بدنم زیر خاک شد و در عالم برزخ دستم از اعمال نیک خالی است !

خانه ای اجرت گرفتی و کِری

نیست مُلک تو به  بَیعی یا شَری

این کِری را مدت او تا اجل

تا در این مدت کنی در وی عمل

خداوند خانه تن را به تو کرایه داد و تو مالک آن نیستی که در آن خرید و فروش کنی. مدت اجاره این خانه ( تن ) تا اجل مرگ است . تا در این عمر کوتاه در خانه (تن) اعمال نیک ( نماز ، روزه ، تفکر در قرآن ، خدمت به مردم ، احسان و نیکوکاری و…) انجام بدهی !

ای ز نسل پادشاه کامیار

با خود آ ، زین پاره دوزی ننگ دار

پاره ای برکن از این قعر دکان

تا برآرد سر به پیش تو ، دو کان

پیش از آن کین مهلت خانه ی کری

آخر آید ، تو نخورده زو ، بری

پس تو را بیرون کند صاحب دکان

وین دکان را برکند از روی کان

تو بنده ی پادشاه ( حکیم و قادر و دانا ) هستی ، بیدار شو ! به خود بیا ، پاره ( وصله ) دوزی در خانه ی تن خود مکن ! مقصود از پاره دوزی همسر به جای همسر ، ماشین مدل روز به جای ماشین کهنه ، و منزل نو به جای منزل کهنه و …  است ! تا مهلت عمر به پایان رسد و از میوه عقل بهره مند نشده ، صاحب دکان (جسم) را از تو بگیرد و جسم تو را ، از روی زمین بردارند و در خاک پنهان کنند.

تو ز حسرت گاه بر سر می زنی

گاه ریش خام خود بَرمی کنی

ای دریغا ، بُود ِ ما را  بُرد باد

تا ابد یا حَسرتاً  شد  للعباد

آنگاه تو بر سر می زنی و ریش ( خالی از عقل ) خود را بَر می کنی که زندگی ما بر باد رفت و این آیه را
می خوانی !! یا حسرهً  عَلَی العِباد ، هیچ پیامبری بر اینان ( مردم دنیا طلب ) نیامد ، مگر اینکه پیوسته او را مسخره می کردند ( یس-۳۰) و به نصایح او در مورد گذر دنیا  و مرگ گوش نمی دادند.

حسن ختام ،کلام شیوای حافظ خوش کلام :

خیز و در کاسه ی زر آب طربناک انداز

پیشتر، زان که شود کاسه ی سرخاک انداز

عاقبت منزل ما وادی خاموشان است

حالیا غلغله در گنبد افلاک انداز

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.